Στην ανατολική είσοδο του χωριού Αρχαία Φενεός ή Καλύβια, νότια της επαρχιακής οδού που την συνδέει με το Μεσινό, στον λόφο του Αγίου Κωνσταντίνου, βρίσκεται ο αρχαιολογικός χώρος της Αρχαίας Φενεού. Η ιστορία κατοίκησης της περιοχής χάνεται στα βάθη του χρόνου, όπου η ιστορία και ο μύθος μπερδεύονται. Σύμφωνα με την ελληνική μυθολογία, η Φενεός κατοικήθηκε από τους Πελασγούς και αργότερα, γύρω στο 1900 π.Χ., από τους Αρκάδες. Το 1500 π.Χ., οι Αχαιοί ίδρυσαν το Μυκηναϊκό κέντρο της Φενεού και έλαβαν μέρος στον Τρωικό Πόλεμο με εξήντα πολεμιστές υπό την αρχηγία του βασιλιά των Αρκάδων Αγαπήνορα, γιο του Αγκαίου, και 60 πλοία που τους παραχώρησε ο Αγαμέμνονας, όπως αναφέρεται στον Κατάλογο των Νηών της Ιλιάδας.
Σύμφωνα με την ελληνική μυθολογία, το οροπέδιο της Φενεού ήταν μια τεράστια λίμνη, καθώς τα νερά του ποταμού Όλβιου δεν έβρισκαν διέξοδο και συγκεντρώνονταν στον κάμπο, εμποδίζοντας τους κατοίκους να καλλιεργήσουν την εύφορη γη. Τότε ο Ηρακλής, που είχε οικογενειακούς δεσμούς με την περιοχή αφού η προγιαγιά του Λαονόμη ήταν από τη Φενεό, αποφάσισε να αποξηράνει την περιοχή για να την καταστήσει καλλιεργήσιμη για τους ντόπιους. Κατασκεύασε λοιπόν μεγάλα κανάλια, τα οποία σώζονται έως και σήμερα, οδηγώντας τα νερά στις καταβόθρες που επίσης διάνοιξε. Αυτός ο μύθος περιέχει την ιστορική αλήθεια των ευφυών Μυκηναίων κατοίκων της Φενεού, οι οποίοι, όπως και οι γείτονές τους στη Στυμφαλία, πραγματοποίησαν μεγάλα αποστραγγιστικά έργα για να εξασφαλίσουν καλλιεργήσιμη γη.
Ο Ηρακλής διατήρησε στενές σχέσεις με την περιοχή, τόσο που όταν έκλεψε τον τρίποδα της Πυθίας από τους Δελφούς, ήρθε στη Φενεό για να δημιουργήσει το δικό του μαντείο. Κοντά στην Ακρόπολη της αρχαίας πόλης τον πρόλαβε ο Απόλλωνας και ξεκίνησε μια σφοδρή μάχη μεταξύ τους, την οποία σταμάτησε ο Δίας με έναν κεραυνό. Ωστόσο, δεν ήταν μόνο ο Ηρακλής που είχε σημαίνοντα ρόλο στη Φενεό. Ένας άλλος σημαντικός μύθος αναφέρει ότι οι καταβόθρες χρησίμευαν ως είσοδοι στον Άδη, από όπου η Δήμητρα κατέβηκε για να βρει την μοναχοκόρη της Περσεφόνη. Αυτός ο μύθος αντανακλούσε ξεκάθαρα το γεγονός ότι στην αρχαία Φενεό, λατρευόταν η “Κιδαρία Δήμητρα” με τελετουργικό ανάλογο με αυτό των Ελευσίνιων Μυστηρίων.
Οι ανασκαφές στην Ακρόπολη έφεραν στο φως ένα ιερό του Ασκληπιού με σημαντικά ευρήματα. Η περιοχή ανασκάφηκε μεταξύ 1958-1961 από την αρχαιολόγο κ. Ε. Δεϊλάκη. Ο ναός που αποκαλύφθηκε είχε διαστάσεις 10 × 6,10 μέτρα, και βρέθηκε ένα ορθογώνιο βάθρο πάνω στο οποίο υπήρχαν δύο πελώρια μαρμάρινα πόδια με σανδάλια, το καθένα μήκους 80 εκατοστών. Πίσω από το βάθρο βρέθηκε ένα γυναικείο μαρμάρινο κεφάλι ύψους 80 εκατοστών με μάτια από αλάβαστρο, χρονολογημένο στα 150 π.Χ., που απεικονίζει τη θεά Υγεία.
Ανασκαφές που έγιναν πριν από λίγα χρόνια από την Εφορεία Αρχαιοτήτων Κορινθίας και το Αυστριακό Αρχαιολογικό Ινστιτούτο στην Αθήνα αποκάλυψαν ένα τείχος που διατρέχει ολόκληρη τη βόρεια κλιτύ της Ακρόπολης, συνολικού μήκους 230 μέτρων και ενισχυμένο με τέσσερις ημικυκλικούς πύργους, υπογραμμίζοντας τη στρατηγική σημασία της πόλης. Παράλληλα, στο φυσικά διαμορφωμένο πλάτωμα του Αγίου Κωνσταντίνου, εντοπίστηκαν ίχνη κατοίκησης από τη Μεσοελλαδική περίοδο (από τον 21ο έως τον 16ο αι. π.Χ.). Βαθύτερα, βρέθηκαν για πρώτη φορά στη Φενεό ίχνη κατοίκησης και κατά τη Νεολιθική περίοδο.
Σε αυτόν τον ευλογημένο τόπο, που κατοικείται συνεχώς μέσα στους αιώνες, σύμφωνα με τον Παυσανία, υπήρχε στάδιο αφιερωμένο στον Ερμή, όπου πραγματοποιούνταν αγώνες κάθε τέσσερα χρόνια, ιερό της Αθηνάς Τριτωνίας, αλλά και άγαλμα του Ιππίου Ποσειδώνα αφιερωμένο από τον Οδυσσέα όταν βρήκε τις χαμένες φοράδες του να βόσκουν στον εύφορο κάμπο.
Σήμερα, ο επισκέπτης θα δει μόνο λιγοστά ερείπια από τους μύθους των περασμένων χιλιετιών και αιώνων. Ωστόσο, στην περιρρέουσα ατμόσφαιρα, θα νιώσει θεούς, ημίθεους και ήρωες, νύμφες, θεές και αερικά να μπερδεύονται με το καθαρό χαμόγελο, την αγνή καρδιά και το ζεστό βλέμμα των κατοίκων του φενεάτικου πεδίου!
